Hydrothorax
บทนำ
น้ำในทรวงอก (hydrothorax) : ส่วนใหญ่เกิดจากทารกบวมน้ำอันเนื่องมาจากสาเหตุต่าง ๆ สาเหตุที่พบได้รองลงไปคือ chylothorax
Chylothorax เกิดจากการคั่งของน้ำเหลืองในช่องปอด อาจเกิดจากการขัดขวางการไหลเวียนน้ำเหลืองที่ปอด พบประมาณ 1:10,000 ของการคลอด พบในทารกเพศชายเป็นสองเท่าของเพศหญิง และอาจสัมพันธ์กับ trisomy 21
การวินิจฉัย chylothorax หลังคลอดอาศัยการตรวจน้ำในทรวงอกพบลักษณะของน้ำนม แต่อย่างไรก็ตามถ้าตรวจก่อนที่ทารกได้กินนมน้ำที่ตรวจก็ยังคงไม่มีสี เพราะยังไม่มี chylomicrons แต่ถ้าตรวจ lipoprotein electrophoresis ของน้ำในช่องปอดจะพบ HDL เด่น ก็ถือเป็นการยืนยัน chylothorax ถ้าเป็นเดี่ยว ๆ ไม่มีความผิดปกติอื่น ๆ ร่วมด้วย การเจาะดูดออกตั้งแต่อยู่ในครรภ์อาจจะมีประโยชน์
- ภาวะทารกบวมน้ำ (จากสาเหตุต่าง ๆ)
- ไม่มีภาวะทารกบวมน้ำ Chylothorax ไม่ทราบสาเหตุ และส่วนหนึ่งสัมพันธ์กับความผิดปกติของโครโมโซม (trisomy 21)
- ก้อนที่ปอด (เนื้องอก sequestration ไส้เลื่อนกระบังลม)
- หัวใจพิการ
- อื่น ๆ (ติดเชื้อในครรภ์ คอพอก นิ้วเกิน)
ลักษณะทางคลื่นเสียงความถี่สูง
น้ำในช่องปอดส่วนใหญ่จะให้ลักษณะโปร่งเสียง (anechoic) อยู่ในช่องเยื่อหุ้มปอด มีลักษณะเป็นน้ำที่เซาะอาบอวัยวะในทรวงอก ทำให้เห็นขอบเขตปอดชัดขึ้น มักคั่งอยู่บริเวณรอบนอก ไม่มีส่วนเนื้อตัน ไม่มีแผ่นกั้นน้ำออกเป็นช่อง ๆ เหมือนอย่างในถุงน้ำหรือ เนื้องอก ในรายที่เป็นมากจะเห็น mediastinum ถูกดันไปด้านตรงข้าม ส่วนใหญ่ของ chylothorax จะอยู่ทางข้างขวา มีน้อยรายที่เป็นทั้งสองข้าง ปอดมักจะถูกเบียดให้ยุบลงไปบางส่วนโดยยังคงลักษณะรูปร่างปอดอยู่ แต่ดูขนาดเล็กลง และต่างจาก hypoplasia ซึ่งปอดจะเป็นก้อนกลมอยู่ข้างหัวใจ
ลักษณะทางคลื่นเสียงที่บ่งชี้ถึง chylothorax คือ
- เป็นปัญหาเดี่ยว ๆ ไม่พบความผิดปกติที่อื่น
- โดยสัดส่วนแล้วสังเกตว่าปริมาณของน้ำที่คั่งมากกว่าจากสาเหตุอื่น ๆ
- ถ้ามีลักษณะของภาวะบวมน้ำก็จะเกิดตามหลังการตรวจพบน้ำในทรวงอก
- ในกรณีที่น้ำในช่องปอดเกิดจากภาวะทารกบวมน้ำ ก็จะตรวจพบลักษณะอื่น ๆ ของภาวะบวมน้ำร่วมด้วย เช่น มีน้ำในช่องท้อง หนังศีรษะบวม รกใหญ่มากเป็นต้น
Chylothorax
Oblique sagittal view of the fetus 21 weeks: pleural effusion
Chylothorax
Coronal view of the fetus 21 weeks: pleural effusion
Pleural effusion
Cross-sectional scan of thorax: pleural effusion in the left thorax with cardiac displacement to the right
Pleural effusion
Sagittal scan of thorax: mild pleural effusionin the lower thorax
Classic Images
