Back To The Course

Hepatosplenomegaly

บทนำ

ความผิดปกติของตับและม้ามของทารกในครรภ์พบได้น้อย ที่รายงานบ่อยที่สุดคือภาวะตับโตม้ามโต ซึ่งเกิดได้จากภาวะทารกบวมน้ำ ความผิดปกติของตับและม้ามที่พบได้มีดังนี้

  • ถุงน้ำในตับและม้าม
  • hemangioma ของตับ อาจมีได้ทั้งลักษณะความทึบเสียงทั้งเข้มและต่ำ หรือผสม และบางครั้งก็พบหินปูนจับด้วย
  • mesenchymal hamartoma โดยแบบฉบับแล้วจะเป็นก้อนถุงน้ำมีหลายช่องภายใน
  • hepatoblastoma เป็นมะเร็งตับของทารกที่อาจพบได้ในระยะก่อนคลอด เป็นก้อนเนื้อตัน ทึบเสียง อาจมีหินปูนจับ มีน้อยรายที่จะเป็นถุงน้ำ ถ้าตรวจด้วย Doppler จะพบว่ามีการไหลเวียนเลือดสูงมาก
  • ตับโตม้ามโต ส่วนใหญ่สัมพันธ์กับทารกบวมน้ำ โดยเฉพาะในประเทศไทยพบได้บ่อยที่สุดจาก Hb Bart’s disease หรืออาจเกิดจากการติดเชื้อในครรภ์ ตับโตที่เป็นแบบเดี่ยว ๆ (ไม่บวมน้ำ หรือบวมน้ำ) อาจเป็นมาร์คเกอร์ของ trisomy 21 ได้

สำหรับตับโตม้ามโตซึ่งเป็นความผิดปกติที่พบบ่อยที่สุดเกิดได้จากสาเหตุต่าง ๆ ดังนี้

ที่พบได้บ่อย

  • ทารกบวมน้ำ (ชนิด immune และ non-immune)
  • ติดเชื้อ (TORCH, ตับอักเสบ)
  • หัวใจล้มเหลว
  • โลหิตจาง

ที่พบได้ไม่บ่อย

  • กลุ่มอาการดาวน์
  • ความผิดปกติทางเมตาบอลิซึม
  • เนื้องอก (hepatoblastoma, hemangioendothelioma)
  • Beckwith-Wiedemann syndrome
  • มะเร็งบางอย่าง (neuroblastoma, มะเร็งเม็ดเลือดขาว)

Hepatomegaly
Coronal scan of the abdomen: Enlarged Liver

Splenomegaly
Cross-sectional scan of the upper abdomen: The enlarged spleen (solid circle) behind the stomach

Classic Images