การตรวจโรคปรสิตทางห้องปฏิบัติการ ย่อมเกี่ยวข้องถึงการหาเชื้อปรสิตหรือผลิตของปรสิตนั้นๆ เช่น ไข่, ตัวอ่อน เป็นต้น การตรวจหาปรสิตในร่างกายคนโดยตรงเป็นการยากลำบาก ดังนั้นการตรวจประจำในห้องปฏิบัติการจึงมักใช้วิธีหลัง คือการตรวจหาผลิตผลของปรสิตนั้น ซึ่งโดยมากมักจะขับออกมาจากร่างกายและปรากฏในส่งขับถ่ายของคน เช่น ในอุจจาระ เสมหะและปัสสาวะ บางกรณีผลิตผลของปรสิตบางชนิดไม่ออกมาในส่งขับถ่ายจึงมักจะต้องตัดชิ้นเนื้อของร่างกายไปตรวจ เช่น กล้ามเนื้อ ต่อมน้ำเหลืองและปอด เป็นต้น ซึ่งวิธีวินิจฉัยโรคปรสิตโดยการตัดชิ้นเนื้อไปตรวจไม่เป็นที่นิยม บางครั้งโรคปรสิตเหล่านี้จึงตรวจพบหลังจากผู้ป่วยเสียชีวิตแล้ว

          ผู้ที่ตรวจหาปรสิตในห้องปฏิบัติการ ควรทราบพอเป็นสังเขปว่าในตัวอย่างที่ส่งมาตรวจนั้นอาจจะพบปรสิตชนิดใดได้บ้างซึ่งจะเป็นปัจจัยสำคัญในการที่จะดำเนินการตรวจตัวอย่างนั้นๆ ให้ถูกต้องตามหลักวิชาต่อไป ซึ่งวิธีเหล่านี้รวมถึงการตรวจการเก็บรักษา และการย้อมเก็บแบบถาวรเพื่อเป็นหลักฐาน