การกินลาบหมู ลาบวัวดิบ หลู้ ซอยจุ๊ ก้อยดิบ หรือ แหนมดิบ มีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคพยาธิตัวตืดได้อย่างไร?

         มีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคพยาธิตัวตืด (Taenia spp.) พยาธิตัวเต็มวัยอาศัยอยู่ในลำไส้เล็ก แย่งอาหารทำให้เกิดอาการท้องอืด อาหารไม่ย่อย เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน และซีดจากภาวะโลหิตจาง ตัวอ่อนพยาธิตืดหมูที่พบในสมอง หรือไขสันหลัง ทำให้เกิดอาการปวดศีรษะ ชัก อัมพาต หรือบางครั้งมีอาการรุนแรงอาจถึงตายได้

Assoc. Prof. Dr. Pongsri Tippawangkosol

รองศาสตราจารย์ ดร.ผ่องศรี ทิพวังโกศล

พยาธิตัวตืดมีลักษณะอย่างไร?

          พยาธิตัวตืดมีลักษณะลำตัวแบนคล้ายเส้นบะหมี่ สีขาวขุ่น มี 2 ชนิด คือ พยาธิตัวตืดวัว (Taenia saginata) มีขนาด 5-10 เมตร และพยาธิตัวตืดหมู (Taenia solium) มีขนาด 2-4 เมตร ลำตัวเป็นปล้องๆ ส่วนปล้องท้ายสุดจะหลุดปนออกมากับอุจจาระ หรืออาจจะคืบคลานออกมาจากทวารหนัก ขนาดของปล้องพยาธิที่พบในอุจจาระสามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า ภายในปล้องมีไข่พยาธิ เมื่อปล้องพยาธิแตกไข่จะออกมากับอุจจาระและกระจายอยู่ตามพื้นดิน เมื่อ วัว ควายหรือหมู กินไข่พยาธิเข้าไป ไข่จะโตเป็นระยะตัวอ่อนเรียกว่า เม็ดสาคู ในเนื้อหมูหรือเนื้อวัว ควาย

พยาธิตัวตืดวัว

(https://www.posttoday.com/world/411939)

ปล้องพยาธิตัวตืดวัว

(https://parasitewonders.blogspot.com/2018/02/case-of-week-480.html)

ไข่พยาธิตัวตืดหมู และตัวตืดวัว

ตัวอ่อนพยาธิ หรือเม็ดสาคูในเนื้อหมู

(https://www.cfsph.iastate.edu/diseaseinfo/disease-images/?disease=taenia)

คนเป็นโรคพยาธิตัวตืดได้อย่างไร?

          เมื่อคนกินเนื้อหมู วัว ควาย ที่มีเม็ดสาคูแบบดิบ หรือสุกๆดิบๆ ตัวอ่อนพยาธิจะโตเป็นพยาธิตัวแก่เกาะอยู่ในลำไส้เล็กโดยมีปล้องยาวออกไปเรื่อยๆ ทำให้เกิดอาการต่างๆ ในระบบทางเดินอาหาร แต่อาการที่อันตรายและรุนแรงจะเกิดจากพยาธิตัวตืดหมู หากคนกินไข่พยาธิเข้าตัวตืดหมูที่ปะปนกับอาหารหรือน้ำดื่ม ไข่พยาธิจะโตเป็นระยะตัวอ่อนหรือเม็ดสาคู กระจายไปอยู่ตามอวัยวะต่างๆ ในร่างกายคน เช่น สมอง ตา หัวใจ ปอด หรือคลำได้ก้อนใต้ผิวหนัง มีรายงานข่าวพบตัวอ่อนพยาธิในลิ้น ทำให้เกิดก้อนฝีที่ลิ้น และพบที่ตา ทำให้ตาอักเสบ หรือตาบอดได้

วิธีป้องกันและควบคุมโรคพยาธิตัวตืดหมูและตืดวัวทำได้อย่างไร?

          ไม่กินอาหารที่ทำจากเนื้อวัว ควาย หรือหมูดิบ หรือ สุกๆ ดิบๆ และควรจะซื้อเนื้อดังกล่าวที่ผ่านการตรวจจากโรงฆ่าสัตว์แล้วเท่านั้น คนที่มีพยาธิต้องรักษาให้หายขาด และไม่ถ่ายอุจจาระเรี่ยราดตามพื้นดิน หรือสนามหญ้า ควรถ่ายอุจจาระลงในส้วมที่ถูกสุขลักษณะ ไม่ใช้อุจจาระคนเป็นปุ๋ยรดผัก และอาหารที่กินต้องปรุงสุกจริงๆ หรือถ้าเป็นพวกผักสดต้องนำมาล้างให้สะอาด และดื่มน้ำที่สะอาด

ทราบได้อย่างไรว่าเป็นโรคพยาธิตัวตืด?

          มีอาการดังที่ได้กล่าวมาข้างต้น หรือถ้าสงสัยว่าอาจจะมีพยาธิตัวตืด ให้นำอุจจาระมาตรวจหาไข่พยาธิ หรือนำปล้องที่พบในอุจจาระมาตรวจ หรือการฉายเอกเรย์สามารถตรวจพบตัวอ่อนพยาธิได้

ถ้าเป็นโรคพยาธิตัวตืดต้องรักษาอย่างไร?

          ถ้าสงสัยว่าจะเป็นโรคพยาธิตัวตืด ไม่แนะนำให้ไปซื้อยาถ่ายพยาธิมากินเอง เนื่องจากพยาธิมีหลายชนิดควรนำอุจจาระไปตรวจว่าเป็นโรคพยาธิชนิดใด และแพทย์จะรักษาโดยให้ยาที่เหมาะสม หากซื้อยาถ่ายพยาธิมากินเองและยาไม่ถูกต้อง เช่น ไปซื้อยาถ่ายพยาธิตัวกลมมากินแต่เรามีพยาธิตัวตืดในร่างกาย ยาถ่ายพยาธิตัวกลมจะทำให้ปล้องพยาธิตัวตืดหมูแตกและตัวอ่อนพยาธิจะกระจายไปทั่วร่างกาย ทำให้มีอาการรุนแรงถึงกับเสียชีวิตได้ ในคนที่เป็นโรคถุงพยาธิตัวตืดในสมองและมีอาการ เช่น ชัก ปวดศรีษะมาก ต้องให้ยารักษาหรือผ่าตัดตามความเหมาะสม

การตรวจอุจจาระหาไข่พยาธิ

Facebook Comments Box
Contact